Với sự ra mắt của Intel Gen 13, hàng loạt các hãng sản xuất bo mạch chủ đã tung ra thế hệ Z790 với nhiều cải tiến và nâng cấp. Mở đầu cho loạt bài về các bo mạch chủ, chúng ta sẽ cùng xem qua một đại diện từ ASUS với tên PRIME Z790-A WIFI – đây sẽ là một chiếc bo mạch chủ có thiết kế khá ấn tượng để chào sân cho loạt bài này.

Tổng quan

Với thiết kế được in trên vỏ hộp một cách đầy trực quan, chúng ta có thể nhận thấy rằng đây là một bo mạch chủ với kích thước ATX và khá thu hút với vẻ ngoài được kết hợp bởi hai tông màu trắng bạc và đen thật sự nổi bật. Dòng PRIME trong nhiều năm qua vốn thuộc phân khúc phổ thông nên ít được sự chăm chút trong thiết kế, tuy nhiên năm nay ASUS đã làm khác đi và họ đã đem đến một tầm cao mới cho phân khúc phổ thông này.

Nhìn kỹ hơn về toàn bộ thiết kế, chúng ta sẽ nhận thấy được chủ đề không gian mà ASUS mang tới năm nay trên bo mạch chủ này. Về tổng thể những điểm đặc trưng, chúng ta sẽ có khe cắm DIMM DDR5, khe cắm PCI-E 5.0, hỗ trợ Thunderbolt 4 cũng như là các tính năng hỗ trợ cho việc lắp ráp, DYI

Sử dụng Socket LGA1700, các bo mạch Z790 tương thích với cả CPU cho thế hệ 12 và 13. Khu vực này cũng không có gì khác biệt quá nhiều so với các phiên bản tiền nhiệm.

Trên bo mạch chủ ASUS PRIME Z790-A WIFI, người dùng sẽ có 4 khe DIMM DDR5 hỗ trợ bus 6000 (OC), công nghệ dual channel và Optimem II được tích hợp sẵn.Tại đây thì chúng ta sẽ thấy được các chân cắm Aura Sync, cổng nguồn ATX cũng như các đầu cắm ngoài USB 3.2 Gen 1 và Gen 2

Thử tháo rồi các tấm tản nhiệt, chúng ta sẽ có 4 khe cắm M.2 SSD, so với các phiên bản trước đây. ASUS ưu ái trang bị tận 4 khe để người dùng có thể có nhiều dung lượng hơn cũng như tốc độ cao từ chuẩn PCIe Gen 4 của cả 4 khe này. Một ưu điểm khác của các khe  M.2 này chính là việc lắp đặt SSD sẽ không cần dùng ốc và thay vào đó là một chốt khóa rất tiện lợi. Đây là một điều mà ít hãng sản xuất làm và chúng tôi luôn mong muốn điều này trên mọi bo mạch chủ.

Việc sử dụng chốt khóa ssd cũng sẽ giúp loại bỏ việc làm cong SSD khi xiết ốc, bên cạnh đó, những tấm tản nhiệt đi kèm trên bo mạch chủ này cũng sẽ giúp cho SSD được thẳng, việc lắp đặt cũng rất đơn giản và nhẹ nhàng.

THêm một tiện ích khác có mặt trên bo mạch chủ PRIME Z790-A WIFI này là nút tháo nhanh GPU cho khe cắm PCI-E Gen 5 x16. Trước đây tính năng này chỉ có trên các bo mạch từ phân khúc trung cấp đến cao cấp mà thôi. Nếu bạn sử dụng một chiếc card đồ hoa có kích thước to nặng, bạn sẽ hiểu được sự tiện lợi cực kỳ lớn của thiết kế nút này.

Tại vị trí góc trái bên dưới, ASUS đã trang bị 1 chip xử lý âm thanh mang tên Crystal Sound 3 sử dụng bộ giải mã Realtek S1220A cùng công nghệ DTS:X Ultra có khả năng khử ồn hai chiều chủ động.

Một chi tiết nhỏ nhưng sẽ giúp ích cho quá trình sử dụng đó chính là chân cắm nhanh các cổng IO trên thùng máy mà ASUS tặng kèm trong hộp. Sử dụng bộ chân cắm này sẽ giúp bạn không còn mò mẫm phải gắn từng chân cắm nhỏ một cách khó khăn nữa.

Đây là một trong những bo mạch chủ hỗ trợ công nghệ Wifi 6E, và đó có thể chính là lý do mà ASUS làm một chiếc cửa sổ tại vị trí module WiFi này để show ra cho người dùng thấy. Một phần nào đó đây cũng có thể là vì họ muốn tăng tính thẩm mỹ cho sản phẩm.

Ở phía sau, bo mạch chủ này có một tấm chắn I/O cố định. Ở đây chúng ta có thể thấy các kết nối âm thanh và không có cổng audio quang. Bốn cổng USB-A 3 5Gbps và hai cổng USB-A 3 10Gbps. Hai cổng USB Type-C một là 10Gbps và một là 20Gbps. Ngoài ra, ASUS cũng đã trang bị cổng LAN 2.5G và 2 anten wifi 6E trên thiết bị này.

Toàn cảnh khu vực socket sau khi tháo toàn bộ các tấm tản nhiệt. Ở thế hệ chipset Z790 này, ASUS đầu tư khá mạnh tay với khu vực VRM để có thể “cân” được những con CPU ngốn điện nhiều nhất, vậy nên không quá khó hiểu khi chỉ riêng CPU được trang bị mạch VRM 2×5 Power Stage SiC654 với trị số 50A cho mỗi Power Stage.

Diện tích bề mặt rộng rãi của các tấm tản nhiệt lớn bao phủ VRM và cuộn cảm để cải thiện khả năng tản nhiệt. Cùng với các tấm tản nhiệt được thiết kế đặc biệt, các tấm tản nhiệt nàycải thiện khả năng truyền nhiệt từ MOSFET và cuộn cảm để có hiệu suất làm mát tốt hơn.

Tổng kết

Là một bo mạch chủ trong phân khúc phổ thông, ASUS PRIME Z790-A WIFI vẫn mang đầy đủ những tính năng và thiết kế phù hợp cho người sử dụng CPU Intel thế hệ thứ 13 và sẵn sàng cho những công nghệ sẽ ra mắt trong tương lai như PCI-E gen 5. Mức giá chúng tôi tham khảo trên các cửa hàng tại thời điểm này rơi vào khoảng 8,8 triệu đồng. Có thể bạn sẽ tìm thấy nhiều bo mạch chủ rẻ hơn nhưng không dễ dàng để tìm được một bo mạch có kích thước ATX, có 4 khe SSD cũng như sử dụng ram DDR5. Vì vậy, đây là một sản phẩm đáng để cân nhắc khi bạn đang có nhu cầu nâng cấp PC đấy.